hicri
Muharrem ayı, Zilkade, Zilhicce ve Receb’le beraber Kur’an-ı kerimde kıymet verilen 4 aydan biridir. (Tevbe 36)
HİCRİ YILBAŞI-Muharrem Ayının İlk Günü Nasıl Karşılanmalı?
Peygamber efendimiz Muhammed aleyhisselam, miladi 571’de 20 Nisana rastlayan, Rebiul-evvel ayının on ikinci Pazartesi sabahı, Mekke’de doğdu. 622’de Mekke’den Medine’ye hicret etti. 20 Eylül Pazartesi günü,Medine’nin Kuba köyüne geldi. Bu tarih Müslümanların Şemsi yılbaşı oldu. O yılın Muharrem ayının birinci günü de, hicri [kameri] yılbaşı oldu. Muharrem ayının birinci gecesi Müslümanların kameri yılbaşı gecesidir. Bu geceyi ihya etmeli ve saygı göstermeli. Saygı göstermek, günah işlememekle olur. Zilhiccenin son günü ve Muharremin birinci günü oruç tutan, o yılın tamamını oruç tutmuş gibi sevaba kavuşur. Bir hadis-i şerifte, (Ramazandan sonra en faziletli oruç, Muharrem ayında tutulan oruçtur) buyuruldu.
Muharrem 1.gün namazı, duaları ve 10 gün orucu
Bu ayın birinci gecesi, akşam ile yatsı arasında (yâni Zilhicce’nin son gününü, Muharrem’in birinci gününe bağlayan gece) Allah rızası için 2 rek’at namaz kılınır.
Namaza şu niyetle başlanır:
“Yâ Rabbî, bizi yetiştirmiş olduğun bu seneyi, hakkımızda mübârek kılman; afv-ı ilâhîne, feyz-i ilâhîne mazhar kılman, dünyevî ve uhrevî saadetlere nâil eylemen için; Allâhü Ekber”
Her iki rek’atte:
- 7 Fâtiha-i şerîfe,
- 7 Âyetü’l-Kürsî,
- 7 İhlâs-ı şerîf
okunur. Namazdan sonra:
- 11 defa:
وَيُمِيتُلاَ اِلهَ اِلاَّ اللهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِيكَ لَهُ، لَهُ الْمُلْكُ وَلَهُ الْحَمْدُ يُحْيِى
وَهُوَ حَىٌّ لاَ يَمُوتُ بِيَدِهِ الْخَيْرُ وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَىْءٍ قَدِيرٌ
- “Lâ ilâhe illallâhü vahdehû lâ şerîke leh. Lehül-mülkü ve lehül-hamdü yuhyî ve yümît. Ve hüve hayyün lâ yemûtü biyedihil-hayr. Ve hüve alâ külli şey’in kadîr”
- 11 İstiğfâr-ı şerîf,
- 11 Salevât-ı şerîfe
okunup duâ yapılır. Duâda, geçmiş senenin günahlarının afvı ve yeni seneye günahsız girmek için ilticâ edilir.
Muharrem’in birinci gecesi ayrıca şu şekilde niyet ederek bir tesbih namazı kılınır:
“Yâ Rabbî, bu yeni senede beni mağfiret-i ilâhîne, rızâ-i ilâhîne ve hidâyet-i ilâhîne mazhar eyle. Yeni açılan amel defterimi rızâ-i ilâhîne muvâfık amel ile doldurmayı bana nasip eyle. Beni gadab-ı ilâhîne dûçâr olacak amellerden muhâfaza buyur. Allâhü Ekber”
Tesbih namazında şunlar okunur:
- 1′inci rek’atte: 1 Fâtiha-i şerîfe, 1 Âyetü’l-Kürsî,
- 2′nci rek’atte: 1 Fâtiha-i şerîfe, 1 “Âmener-resûlü…” (Sûre-i Bakara’nın son iki âyeti, Sûre-i Âli İmrân’ın ilk iki âyeti de ilâve edilerek),
- 3′üncü rek’atte: 1 Fâtiha-i şerîfe, 1 “Hüvallâhüllezî…” (Sûre-i Haşr’ın son üç âyeti),
- 4′üncü rek’atte: 1 Fâtiha-i şerîfe, 1 İhlâs-ı şerîf.
Namazdan sonra istiğfar edilir, Salevât-ı şerîfe getirilir ve arkasından duâ edilir.
Muharrem’in birinci gününde her birinde besmele çekerek, bir defada 1000 İhlâs-ı şerîf okuyanları, Cenâb-ı Hakk lutfuyla, keremiyle huzûruna bu âlemden kul borcu ile götürmeyecektir.
Bu ay içinde; perşembe, cuma, cumartesi günleri peşpeşe oruç tutulursa 900 senelik nâfile oruç sevâbı verilir.
Muharrem ayının biri ile onu arasında bir defa olmak üzere, 2 rek’atte bir selam vererek 6 rek’at namaz kılınır.
Bu namaz akşamla yatsı arasında kılınır. Bu vakitte kılınamadığı takdirde yatsıdan sonra da kılınabilir.
Namaza şöyle niyet edilir:
“Niyet eyledim yâ Rabbî senin rızâ-i şerîfin için namaza. Her hangi bir komşumun ve din kardeşimin veya her hangi bir kimsenin bana hakkı geçmiş ise, bu hakkın ödenmesi için; Allâhü Ekber”
- 1′inci rek’atte: 1 Fâtiha-i şerîfe, 1 Âyetü’l-Kürsî, 11 İhlâs-ı şerîf,
- 2′nci rek’atte: 1 Fâtiha-i şerîfe, 10 İhlâs-ı şerîf,
- 3′üncü rek’atte: 1 Fâtiha-i şerîfe, 1 “El-hâkümüt-tekâsür…”, 11 İhlâs-ı şerîf,
- 4′üncü rek’atte: 1 Fâtiha-i şerîfe, 10 İhlâs-ı şerîf,
- 5′inci rek’atte: 1 Fâtiha-i şerîfe, 1 “Kul yâ eyyühel-kâfirûn…”, 11 İhlâs-ı şerîf,
- 6′ncı rek’atte: 1 Fâtiha-i şerîfe, 10 İhlâs-ı şerîf
okunur. Namazdan sonra dua edilir.
Muharrem ayının birinden onuna kadar 10 gün oruç tutmak ve 10′uncu gün aşûre pişirmek fazîletli ibâdetlerdendir. Bunu yerine getirenlerin Hz. Hasan ve Hz. Hüseyin (radıy’allâhu anhümâ) Efendilerimiz’le cennete girecekleri ümit edilir.
Bu 10 günlük orucu tutamayanlar, mümkünse 8, 9 ve 10′uncu günleri oruç tutmalıdırlar.
Resûlullah (s.a.v.) Efendimiz 9′uncu günü seferde bulunuyorlardı. O bakımdan yalnız 10′uncu günü oruç tutmuşlar ve “sağ olursak gelecek sene 9′uncu günü de tutarız” buyurmuşlardır.
Muharrem’in 9 ve 10′uncu geceleri birer tesbih namazı kılmalıdır. Yine 9 ve 10′uncu geceleri teheccüd vaktinde rızâ-i ilâhî için 4 rek’at namaz kılınır. Her rek’atte 50′şer İhlâs-ı şerîf okunur.
Teheccüd vakti: Öğle vakti gündüzün hangi saatinde giriyorsa, gecenin o saatinde de teheccüd vakti girmiş olur.
Bu günlerde Hatm-i Enbiyâ‘ya devam etmeli. Bilhassa 9′uncu günü akşamı, yâni 10′uncu gecesi muhakkak Hatm-i Enbiyâ yapılmalıdır.
Muharrem ayı içerisinde mümkün olduğu kadar fazla istiğfar etmelidir.
Saferü’l-Hayr
Bu hayırlı ayın son çarşamba gecesi veya günü, âfât-ı semâviye ve âfât-ı arâziyeden muhâfaza olmak için 2 rek’at namaz kılınır.
Her rek’atte 1 Fâtiha-i şerîfe, 11 İhlâs-ı şerîf okunur.
Namazdan sonra en az 11 İstiğfâr-ı şerîf ve 11 Salât-ı Münciye okunur.
Muharrem Ayının Faziletleri
Asr-ı saadet döneminde sahabeden biri Peygamberimiz’in (sas) yanına gelir ve “Ramazan’dan sonra ne zaman oruç tutmamı tavsiye edersiniz?” diye sorar. Peygamberimiz, “Muharrem ayında oruç tut. Çünkü o, Allah’ın ayıdır. Bu ayın onuncu gününde tutulan orucun Allah katında, o günden önceki bir senenin günahlarına kefaret olacağını kuvvetle ümit ediyorum.” cevabını verir.
Birkaç hadis-i şerif meali şöyledir:
(Ayların efendisi Muharrem, günlerin efendisi Cuma’dır.) [Deylemi]
(Ramazandan sonra en faziletli oruç, Allahü teâlânın ayı Muharrem ayında tutulan oruçtur. Farzlardan sonra en faziletli namaz, gece namazıdır.) [Müslim, İbni Mace, Ebu Davud, Tirmizi, Nesai] Bu hadisin açıklamasını İmam-ı Gazali şöyle yapıyor: “Muharrem ayı hicri senenin başlangıcı. Böyle bir yılı oruç gibi hayırlı bir temele dayandırmak ne güzel olur. Bereketinin devamı daha fazla ümit edilir.”
(Nafile oruç tutacaksan, Muharrem ayında tut! Çünkü o, Allahü teâlânın ayıdır. O ayda bir gün vardır ki, O günde Allahü teâlâ geçmiş kavimlerden birinin tevbesini kabul etti. Yine o gün, tevbe edenlerin günahlarını da affeder.) [Tirmizi]
Muharrem ayı ve aşure günü, Hıristiyan ve Yahudiler tarafından da kutsal sayılırdı. Nitekim Peygamberimiz Medine’ye hicret ettikten sonra orada yaşayan Yahudilerin oruçlu olduklarını öğrendi. Bunun ne orucu olduğunu sordu. Yahudiler, “Bugün Allah’ın Musa’yı düşmanlarından kurtardığı, Firavun’u boğdurduğu gün. Hz. Musa, şükür olarak bugün oruç tutmuştur.” dediler. Bunun üzerine Peygamberimiz de, “Biz, Musa’nın sünnetini ihyaya sizden daha çok yakın ve hak sahibiyiz.” buyurdu. O gün oruç tuttu ve tutulmasını da emretti. Ancak ertesi sene Ramazan orucu farz kılınınca isteyenlerin tutmasını söyledi. Peygamberimiz (sas), bu günle ilgili olarak, “Zilhiccenin son günü ve Muharrem’in birinci günü oruç tutan, o yılın tamamında oruç tutmuş gibi sevaba kavuşur.” buyuruyor.
AŞURE GÜNÜ
Muharrem’in 10′uncu günü Aşûre günüdür, 2012 senesi için Miladi Takvimde 25 Kasım gününe tekabül eder. Aşûre gününde çok büyük ve mühim hâdiseler meydana gelmiştir.
Fakîh Ebu’l-Leys Semerkandî Hazretleri’nin beyânına göre Aşûre günü meydana gelen hâdiselerden bazıları şunlardır:
- Yerlerin ve göklerin yaratılması,
- Hz. Âdem (a.s.)’in tevbesinin kabul edilmesi,
- Hz. Musa (a.s.)’nın Firavn’ın şerrinden kurtulması ve Firavn’ın helak olması,
- Hz. İbrahim (a.s.)’in dünyaya gelmesi ve ateşten kurtulması,
- Hz. Eyyûb (a.s.)’un hastalıktan şifâ bulması,
- Hz. Yûnus (a.s.)’un balığın karnından kurtulması,
- Hz. Süleyman (a.s.)’a saltanat verilmesi,
- Hz. Nuh (a.s.)’un gemisinin karaya oturması,
- Hz. Hüseyin (r.a.)’in şehid edilmesi ve
- Kıyâmetin kopması da Aşûre günü olacaktır.
Aşûre Günü ne yapılır?
- a – O gün, eve ufak-tefek erzak alınırsa, bir sene boyunca evde bereket olur.
- b – En az 10 müslümana birer selâm veya bir müslümana 10 selâm verilir. Fakir-fukarâ sevindirilir.
- c – O gün gusledenler, bir sene ufak-tefek hastalık görmezler.
- d – 10 defa şu duâ okunur:
سُبْحَانَ اللهِ مِلاْءَ الْمِيزَانِ وَمُنْتَهَى الْعِلْمِ وَمَبْلَغَ الرِّضَى وَزِنَةَ الْعَرْشِ
- “Sübhânallâhi mil’el mîzân. Ve müntehel-ılmi ve mebleğar-rızâ ve zinetel-arş”
- e – Yine Aşûre gününe mahsus olmak üzere kuşluk vaktinde 2 rek’at namaz kılınır. Her rek’atte 1 Fâtiha-i şerîfe, 50 İhlâs-ı şerîf okunur.
- Namazdan sonra 100 defa:
اللهِاَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ وَآدَمَ وَنُوحٍ وَاِبْرَاهِيمَ وَمُوسَى وَعِيسَى وَمَا بَيْنَهُمْ مِنَ النَّبِيِّينَ وَالْمُرْسَلِينَ صَلَوَاتُ وَسَلاَمُهُ عَلَيْهِمْ اَجْمَعِينَ
- “Allâhümme salli alâ seyyidinâ Muhammedin ve alâ âli seyyidinâ Muhammedin ve Âdeme ve Nûhın ve İbrâhîme ve Mûsâ ve Îsâ ve mâ beynehüm minen-nebiyyîne vel-mürselîn. Salevâtullâhi ve selâmühû aleyhim ecmaîn”
- f – Öğle ile ikindi arasında 4 rek’at namaz kılınır. Beher rek’atte 1 Fâtiha-i şerîfe, 50 İhlâs-ı şerîf okunur.
- Namazdan sonra:
- 70 İstiğfâr-ı şerîf,
- 70 Salevât-ı şerîfe,
- 70 defa:
لاَ حَوْلَ وَلاَ قُوَّةَ اِلاَّ بِاللهِ الْعَلِىِّ الْعَظِيمِ
- “Lâ havle ve lâ kuvvete illâ billâhil-aliyyil-azıym” okunur.
- Ümmet-i M